Minder excellente scholen erbij.

Minder excellente scholen erbij.

De Onderwijsinspectie maakt vandaag bekend dat 62 scholen het predicaat ‘excellent’ ontvangen. Dat is een afname vergeleken met vorig jaar, toen het nog 79 scholen betrof. Scholen moeten zichzelf opgeven en het lijkt erop dat de eretitel aan populariteit afneemt. Gezien de kritiek is dat niet zo vreemd.

Cijfers

De cijfers klinken nog best positief. Er kwamen vandaag 16 scholen in het primair onderwijs, 40 in het voortgezet onderwijs en 6 in het speciaal onderwijs bij. Dat brengt het totaal aantal scholen met het predicaat ‘excellent’ op 190 en dat zijn 54 scholen in het primair, 116 schoolsoorten in het voortgezet en 20 scholen in het speciaal onderwijs. Op de website van de Onderwijsinspectie staat een kaart, waarop precies te zien is om welke scholen het gaat.

Aanmelden

In 2012 werd het allemaal bedacht door de toenmalige onderwijsminister Marja van Bijsterveldt. De procedure is overzichtelijk. Jaarlijks kunnen schoolbestuurders zich aanmelden bij de Onderwijsinspectie. Ze moeten uitgebreid motiveren waarom hun school excellent is. Een onafhankelijke jury beoordeelt vervolgens of dat terecht is. Als dat het geval is, mag de school het predicaat excellent drie jaar dragen.

Kritiek

Maar er is terecht veel kritiek. Alleen scholen die beoordeeld werden als goed en op veel vlakken al prima presteren, kunnen zich aanmelden. Probleemscholen worden niet gestimuleerd om nog beter hun best te doen, terwijl zij veel te maken krijgen met zorgleerlingen. Juist zulke scholen zouden met de invoering van passend onderwijs meer aangemoedigd moeten worden om thuiszitters weer in de klas te krijgen. Het zijn onterecht alleen de superieure scholen die met dit predicaat nog eens extra in het zonnetje worden gezet.

Criteria

Ook de criteria zijn stof tot discussie. Veel kwaliteiten worden namelijk niet meegewogen. Of de school voldoende contacten onderhoudt met ouders bijvoorbeeld. En of die ouders tevreden zijn over de school. Bovendien is ook de meetbaarheid een probleem. Want hoe meet je onderwijskwaliteit? In het onderwijs worden keuzes gemaakt. Keuzes die negatieve effecten kunnen hebben. Meer maatwerk is een ideaal, maar tegelijkertijd kan dit leiden tot meer ongelijkheid in de klas. Is er aandacht voor die negatieve effecten? Allemaal vragen zonder duidelijke antwoorden.

Procedure

Daar komen nog bezwaren op de procedure bij. Scholen mogen zichzelf aanmelden. Maar veel scholen zien daar vanaf. Ze willen bijvoorbeeld niet verzeild raken in een concurrentiestrijd met andere scholen in de regio. Of ze vinden dat het proces te veel tijd kost. Tijd die ze liever in willen zetten voor het bieden van goed onderwijs.  Er zijn dus veel geweldige scholen, die niet in aanmerking komen voor het predicaat excellent omdat de schoolbestuurders weigeren zichzelf op de borst te kloppen. Dat zet je aan het denken, want wellicht is het juist deze bescheidenheid die het verdient om meer gestimuleerd te worden.